Orlean jest usytuowany w miejscu, w którym Loara zmienia kierunek z północno- na południowo-zachodni. Istniejąca tu twierdza miała strategiczne znaczenie dla środkowej Francji. Choć centrum miasta zostało skutecznie zbombardowane w czasie II wojny światowej, to dzięki kultowi Joanny d’Arc nie tylko jego duch nie zaginął. Dziś miasto wielkości Rzeszowa (a z przyległościami Gdyni) może się szczycić oryginalną gotycką katedrą i kilkoma innymi zabytkami oraz atmosferą podparyskiego (do stolicy Francji jest stąd ok. 130 km) miasta średniej wielkości, w którym da się dobrze, ale i spokojnie, bez paryskiego zgiełku, żyć.

Mury Orleanu

Zanim pod mury Orleanu parowóz historii dowiózł armię angielską, miasto odgrywało rolę podobną do największych francuskich miast. Tu w 511 r. król Franków Chlodwig I zwołał pierwszy we Francji synod biskupów. Tu koronowali się królowie Franków Karol II Łysy w 848 r. i Robert II Pobożny w 987 r. Była to jedna z głównych, po Paryżu, rezydencji królów francuskich.

W średniowieczu Orlean słynął ze świetnych szkół, gdzie kształcili się m.in. synowie Karola Wielkiego. Powstał tu jeden z najstarszych francuskich uniwersytetów, w którym studiowali m.in. Bertrand de Got, czyli późniejszy papież Klemens V, Jan Kalwin i Molier.

W tym czasie Orlean miał położenie strategiczne i bronił dostępu do Paryża. Obok stolicy i Rouen należał do najbogatszych francuskich miast. Był główną siedzibą hugenotów w czasie wojen religijnych. Tu zginął Franciszek Gwizjusz, wódz armii francuskiej.

Pod wodzą Joanny

Oblężenie Orleanu przez Anglików rozpoczęło się równo 590 lat temu – 12 października 1428 r. Przez ponad pół wieku Anglicy mieli przewagę w wojnie stuletniej. Anglicy i Burgundczycy, ich sprzymierzeńcy, okupowali całą północną Francję, w tym Paryż. Orlean położony w Dolinie Loary był ostatnim niezdobytym przez nich miastem.

Tym ważniejszy był przełom, który się tu dokonał. W obozie francuskiego króla Karola VII pojawiła się „dziwna dziewczyna” – mowa o Joannie d’Arc; powiedziała, że doznała objawienia i że to ona poprowadzi go do zwycięstwa. Gdy wyjawiła królowi tekst modlitwy, którą odmawiał poprzedniego dnia, uznał ją za prorokinię. To przekonało go do Joanny, czego nie żałował. W kwietniu 1429 r. armia francuska pod wodzą Joanny d’Arc odrzuciła spod obleganego Orleanu angielskie wojska.

Potem, schwytana przez Burgundczyków i przekazana Anglikom, Joanna stanęła przed sądem kościelnym. W wieku 19 lat spłonęła na stosie. Później wyrok został zrewidowany i uznany za niezgodny z prawem. W 1909 r. bohaterka Francji została beatyfikowana, a w 1920 r. – kanonizowana.

Wizerunki z katedry

Nad brzegiem Loary często słucha się muzyki, spotyka ze znajomymi, czyta, maluje. Jak w średniowieczu, gdy Orlean uchodził za kulturalną stolicę Francji. Ściągali tu artyści, bywali królowie. Tu zmarł małoletni, a już ożeniony z Marią Stuart król Franciszek II. Większość turystów pierwsze kroki kieruje do Domu Joanny d’Arc (Maison de Jeanne d’Arc) znajdującego się przy placu de Gaulle’a. Budynek powstał w XV wieku. W kwietniu i maju 1429 r. mieszkała tu Joanna d’Arc, dziś dom służy jako muzeum.

Hôtel Groslot, renesansowy budynek z czerwonej cegły, kryje pamiątki po św. Joannie. Kobieta rycerz jest narodową bohaterką Francji i bezsprzecznie dumą Orleanu. Ale ze wszystkich jej wizerunków wielu urzeka przede wszystkim przejmujący witraż w gotyckiej katedrze Świętego Krzyża. Place du Martroi w centrum miasta jest otoczony budynkami wznoszonymi od XVIII wieku. Pośrodku stoi pomnik konny Joanny d’Arc z brązu, na wysokim cokole zdobionym reliefami ze scenami z życia bohaterki, o której nie da się zapomnieć.