Boże Narodzenie każdego roku przeżywamy – a może tylko wspominamy – 25 grudnia. Poprzedzane jest ono niekiedy konkursem tzw. obowiązkowych wigilii, w których gubi się właściwy sens Wigilii, dnia oczekiwania z tęsknotą na rzeczywiste narodzenie Jezusa Chrystusa, Mesjasza, Syna Bożego, który czyni nas córkami i synami Boga. Znowu nie ma dla przychodzącego Boga miejsca w gospodzie naszego serca i życia. Zamknięte Betlejem... Były święta, minęły. Czekamy na sylwestra... Co się zmieniło w naszym życiu z Bogiem? Co wniósł Jezus?

Galilejska zaduma

Zastanawiam się, gdzie jest obecnie Maryja z Nazaretu, Niewiasta w stanie błogosławionym z Jezusem, Synem Boga, poczętym w Jej łonie mocą Ducha Świętego. Pewnie powoli szykuje się do dalekiej drogi z galilejskiego Nazaretu do judzkiego Betlejem, odległego o prawie 150 km. Co Ona przeżywa, o czym myśli, co przygotowuje do zebrania w tobołki, które będą dźwigać nawrócony całkowicie na Boga i na Jego logikę ukochany Józef oraz dobrotliwie pomrukujący osiołek? On ze zdziwieniem, ale i z radością, że ruszy w nieznane, ukradkiem podsłuchuje dobrych Gospodarzy oraz śledzi bystrym okiem ich przygotowania do jakiejś drogi. Dokąd oni się wybierają, czemu są tacy zamyśleni i jednocześnie tacy spokojni i radośni? Coś się szykuje, powędrujemy... – duma sobie zwierzę i cierpliwie czeka.

Józef i Maryja też myślą wiele, czynią konieczne przygotowania do narodzin Dziecięcia, ale jeszcze więcej się modlą, rozmawiają z Jahwe. To On zawładnął ich miłością, powierzył im Boskiego Syna, więc się o Niego zatroszczy. To wszystko ich przerasta, bo jest początkiem ich wspólnej szkoły w drodze z Bogiem. Ufają Mu bezgranicznie, ale przecież po ludzku też muszą coś przygotować, zapewnić Dziecku minimum koniecznych rzeczy... Jednak to wszystko ich jeszcze bardziej jednoczy i łączy z Najwyższym. Wierzą wbrew ludzkim nadziejom. Z obawą, ale też z ufnością w prowadzenie Najwyższego, ruszają z Nazaretu do Betlejem, miasta Dawidowego i miejsca narodzin Józefa z królewskiego rodu.

Towarzyszymy im w wierze, bo na tyle nas stać. Wyobraźnia na nic się nie przyda. Oni szli gnani prawem spisu cesarskiego, wiara dodawała im otuchy, że na niebezpiecznej drodze przez góry, wąwozy i pustynię nic złego się nie stanie. Nie wiedzieli, kto zapewni im nocleg, czy będzie miejsce na jakiś namiot, czym się posilą, co przyniesie kolejny dzień, jak zostaną przyjęci w następnej oazie czy miejscowości, gdy ludzie zobaczą Niewiastę, która już niedługo ma rodzić. To była ich modlitwa i szkoła trudnej wiary. Szli przecież do „swojego” Betlejem, miasta, z którego pochodził Józef. Może tam przynajmniej będzie jakieś pewne miejsce, przytulenie, trochę rodzinności. Szli szlakiem wiary. Maryja niosła w swoim łonie, pod sercem, jak każda matka, Dziecko. Oprócz Świętych Małżonków nikt nie wiedział, że to oczekiwany Mesjasz, Boży Syn.

Wyczekiwane z tęsknotą Betlejem okazało się całkowitym rozczarowaniem, wręcz klęską. Maryja urodziła Bożego Syna w grocie, gdzie pasterze trzymali na noc swoje stada. Syn Boga uśmiechnął się do bydląt oraz do biednych pasterzy. Taka była asysta Niebiańskiego Króla.

Czy aż tak źli byli mieszkańcy Betlejem, że nie przyjęli oczekiwanego Mesjasza? Dla nich Maryja była jedną z biednych kobiet, wprawdzie potrzebującą pomocy i troski, ale ciasnota była zbyt wielka, żeby Matka Boga mogła rodzić wśród tłumu. Mieszkańcy Betlejem nie wiedzieli, że rodzi się Mesjasz. My to wiemy! Czy Go przyjmujemy z otwartymi ramionami?

Sklepy ważniejsze od drzwi otwartych Jezusowi

Kto szuka dziś Jezusa w sklepie, kto szuka Go w kościele, a kto przede wszystkim w izdebce własnego serca? Pytanie bardzo trudne, nie tylko osobiste, ale i społeczne, eklezjalne pytanie o obecność Jezusa pod strzechą ojczystą polskiego domu. Czy polskie rodziny czekają na Jezusa w Betlejem rodzinnym? Niekorzystne zmiany, które zachodzą w małżeństwach oraz rodzinach, widać gołym okiem. Coraz częściej mówimy o kryzysie normalnej, polskiej rodziny, w której jest czas małżonków dla siebie nawzajem, czas dla dzieci, których miłości i sympatii nie trzeba kupować prezentami ze sklepów. Dzieci czekają na najważniejszy prezent, którym są dla nich rodzice, zaś oni sami zdają sobie sprawę, że dzieci są ich najcenniejszym skarbem. Gdy patrzy się na marne owoce eksperymentów dokonywanych dziś na rodzinie i widzi się też własną rodzinę, warto spojrzeć na Rodzinę z Nazaretu, żeby odkryć Jej piękno. Święta Rodzina nie miała po drodze do Betlejem sklepów, żeby kupić coś dla mającego się urodzić Dziecka. Może kupcy, którzy wykorzystali okazję wielkiego ruchu ludności związanego ze spisem cesarskim, mogli coś zaproponować, ale za co Małżonkowie mieli kupować? Byli biedną rodziną, której musiały wystarczyć liche zapasy w tobołkach, które niósł na swoim grzbiecie wtajemniczany w ich dzieje osiołek.

Droga adwentowa Świętej Rodziny nie była łatwa. Bóg nie zachował Jej od trudów. Doświadczał Maryję i Józefa od samego początku, ale też prowadził Ich i wspierał w niezrozumiałym dla nich stylu. Jednakże mieli pewność, że nie są sami. Bóg Ich kochał, Oni odpowiadali na Jego miłość miłością, wiernością i bezgranicznym zaufaniem. Maryja i Józef oparli swą drogę do Betlejem na Bogu i się nie zawiedli. Oni mówią nam, że warto być wiernym Bogu, zaufać Mu całym sercem, choć czasem Jego prowadzenie jest trudne i wymaga bezgranicznego zawierzenia.

Co by się stało, gdybyśmy mniej czasu i pieniędzy poświęcili na zakupy, prezenty, na świąteczne szaleństwa, a zatrzymali się, by usłyszeć pukającego do drzwi naszego serca i życia Józefa, który prosi o gościnę dla mającej rodzić Maryi? Może wtedy Jezus rzeczywiście narodziłby się w naszym życiu, namacalnie poczulibyśmy mocny uścisk Jego dziecięcej dłoni oraz ciepły uśmiech Maryi i Józefa. Może warto zaryzykować, żeby rzeczywiście spotkać Jezusa w Betlejem swego serca, nie tylko w łamanym opłatku, w Pasterce oraz w rzewnych kolędach, w niekiedy zaliczonej Mszy św. Bożego Narodzenia. Jezus rodzi się dla mnie, chce, bym był dla Niego radosnym Betlejem! A może Jezus przeze mnie chce się narodzić w drugim człowieku? Czy będę dla Niego otwartym Betlejem?

Hej kolęda, kolęda...

Wracam myślą i modlitwą do moich wędrówek z naftową latarnią w mroźne i śnieżne już zwykle adwentowe poranki na Roraty. Koniec lat 60. ubiegłego wieku. Prawie 8 km w jedną stronę. Trzeba było wyjść o 4.30, by zdążyć na 6 i na 8 wrócić do szkoły. Czy dziś byłbym do tego zdolny? Nie wiem. Ale tęsknota do tych chwil pozostała!

Do dziś czuję zapach jodłowej choinki ścinanej w samą Wigilię. Nad odrzwiami domu, stodoły i stajni umieszczało się tzw. podłaźniczki (na Podhalu mówiono: połaźnicki) – końcówki jodłowych gałązek w kształcie krzyża. Stare, roczne znaki oddania Panu Bogu poszczególnych budynków nie mogły być wyrzucone, ale ze czcią spalone na osobnym ogniu. Na wieczerzę wigilijną nie było produktów ze sklepu, nie tylko z powodu ubóstwa licznej rodziny, ale przede wszystkim z szacunku dla darów nieba, które urosły na polu i w lesie. Na stole wigilijnym siano, pod stołem słoma – takie bezpośrednie nawiązanie do Betlejem Judzkiego. Wigilijny opłatek i chleb dzieliło się z bydłem, bo ono też było częścią rodziny. Po wieczerzy długie kolędowanie i szykowanie się na Pasterkę. Półtorej godziny drogi w jedną stronę, czasem przez zaspy i w śnieżycy. Powrót ok. 3 w nocy, trochę drzemki i znów pieszo na Sumę. Obowiązkowo! W Boże Narodzenie żadnych spotkań rodzinnych, tylko domowe gawędy, kolędowanie. Ciepła atmosfera domu, czasem przerywana odwiedzinami wędrujących kolędników. Nie było telewizji, komputerów – ale nie było nudno! Było swojsko, betlejemsko. Nie wrócą tamte czasy, ale wraca polska tęsknota...

Nie wrócą już stare polskie tradycje, choć w wielu rodzinach jeszcze są pielęgnowane. Powrócić może prawdziwy Jezus do polskiego domu, ten betlejemski, którego nie zagłuszą sklepowe prezenty czy „wigilie” w domach wypoczynkowych. Czy tam jest chociaż garść betlejemskiego oczekiwania na narodziny oczekiwanego Mesjasza? Może warto uświadomić sobie na nowo, że Jezus przynosi nam niebo i jego radość. Warto je w kolędzie serca w rodzinnej atmosferze posmakować i wyśpiewywać codziennym życiem.